Kasaplar, şap hastalığı, çoban krizi ve üretim maliyetlerinin artışına dikkat çekerek çözüm çağrısında bulunuyor. Batman'da faaliyet gösteren kasaplar, Kurban Bayramı sonrasında kırmızı et satışlarında yaşanan durgunluk ve fiyat artışları hakkında İLKHA mikrofonuna konuştu.
Kasaplar, hayvancılık sektöründe yaşanan yapısal sorunlara dikkat çekerken, özellikle şap hastalığı nedeniyle hayvan pazarlarının kapatılması, artan yem maliyetleri ve çoban eksikliği gibi faktörlerin et fiyatlarını doğrudan etkilediğini belirtti.
Son dönemde kırmızı et fiyatlarının düşmesi beklenirken aksine artış göstermesi, tüketiciler kadar üreticileri de zor durumda bırakıyor. Sıcak havaların etkisiyle et tüketiminin azalmasına rağmen fiyatlardaki yükselişin devam etmesi, sektördeki tedarik zincirinin kırılganlığını gözler önüne seriyor.
Kasaplar, mezbahalarda hayvan kesimlerinin devam ettiğini ancak canlı hayvan pazarlarında uygulanan kısıtlamalar nedeniyle besicilerin pazara hayvan getiremediğini, bu durumun ise piyasada arz-talep dengesini bozarak fiyatları yukarı çektiğini ifade ediyor.
"Et fiyatlarını düşürmesi gerekirken, aksine bir artış oldu"
Kurban Bayramı'ndan sonra kırmızı et satışlarında bir düşüş yaşandığını ve sıcak havaların başlamasının da işlerini olumsuz etkilediğini belirten kasap Süleyman Tuncer "Bu durumun et fiyatlarını düşürmesi gerekirken, aksine bir artış söz konusu. Ancak sakatatları elimizden çıkaramadığımız için bu ürünlerde bir düşüş yaşanıyor. Bununla beraber, şap hastalığının etkisiyle canlı hayvan pazarlarının tedbir amaçlı kapatılması kasapların tedarik sorunu yaşamasına neden oldu. Besicinin hayvanını pazara götürememesi, tedarikte eksikliğe yol açmaktadır. Bu da fiyatların yükselmesine neden oluyor. Müşterilerimize günübirlik et temin edebilmek için, fiyat ne olursa olsun et almak zorundayız." dedi.
"Ülkenin tarım ve hayvancılık politikasında bir sıkıntı var"
Et fiyatlarının düşmesi için besicilere destek olunması gerektiğini ifade eden Tuncer "Şu an mezbahalarda hayvan kesimi yapılıyor, ancak şap hastalığı nedeniyle besicilerin canlı hayvan pazarına gelememesi kasapların hayvan temininde sorun yaşamasına neden oluyor. Bu durum, yeterli ete ulaşılamamasına ve fiyatların yükselmesine yol açmaktadır. Şu an kuzu etinin kilosunu 500 liradan, dana etinin kilosunu ise yaklaşık 620 liradan satıyoruz. Ayrıca akaryakıt, saman ve arpa fiyatlarının yükselmesi de et fiyatlarını doğrudan etkiliyor. Böyle olunca vatandaş, temel bir tüketim maddesi olan kırmızı eti almakta zorlanıyor ve her seferinde kırmızı et alamıyor. Yaklaşık 4-5 senedir ülkenin tarım ve hayvancılık politikasında bir sıkıntı var. Çünkü piyasada dengesiz bir şekilde düşüşler ve yükselmeler meydana geliyor. Umarım bu durum en kısa sürede düzelir." diye konuştu.
"Besicilerin maliyetleri çok arttı"
Bir diğer kasap İslam Rüzgar ise şu değerlendirmelerde bulundu "Şu an kırmızı et fiyatlarında küçük de olsa bir artış var. Bunun nedeni, şehir dışından gelen etlerin maliyetinin yükselmesidir. Bu mevsim, hayvanların tam kesim zamanıdır. Yani etin en bol olduğu dönemdeyiz. Normalde kırmızı et fiyatlarının düşmesi gerekirken, maalesef tersine yükseliyor. Bunun sebebi ise eskisi gibi hayvanların derisi, kuyruk yağı gibi uzuvlarının para etmemesidir. Çünkü bunların hepsi, ete maliyet olarak yükleniyor. Tabii besicilerin de hayvanlara bakım maliyetleri çok arttı. Özellikle geçen sene arpanın kilosu 7 lirayken şu anda 14 lira, samanın kilosu 5-6 lirayken şu anda 16-17 liraya yükselmiş durumda."
"Hayvancılık organize sanayi bölgesi açılmalıdır"
Çoban sorununun bir an önce çözülmesi gerektiğini belirten Rüzgar "Ülkede çok büyük bir çoban sorunu vardır. Hükümet, özellikle çoban sorununa çözüm bulmazsa, çoğu besici hayvanlarını satıp bu işi bırakacaktır. Ya da Batman'da büyük bir hayvancılık organize sanayi bölgesi açılmalıdır ki besiciler hayvanlarına daha rahat bir şekilde bakabilsinler. Çünkü bu devirde eski usul hayvan beslemek çok zor hale geldi ve artık kimse bakamıyor. Özellikle TMO’nun bir an önce üreticilere arpa vermesi ve devletin de çoban sorununa çözüm bulması gerekmektedir. Bu sorunlar çözülürse, et fiyatları da düşecektir. Aksi halde ilerleyen yıllarda kırmızı etteki fiyat artışlarının önüne geçilemez. Türkiye, kendi besicilerinin sorunlarını çözerek hayvan sayısını artırmalı ki dışa bağımlılık kalmasın. Bu yüzden devletin, üreticilere desteğini arttırması gerekmektedir." ifadelerini kullandı. (İLKHA)