İstanbul Kent Üniversitesi Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rahmi İncekara, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’den müjde beklerken Karadeniz’den edindiğini belirterek, bulunan doğalgaz rezervi ile ilgili olarak şunları söyledi:
“Karadeniz’de 320 milyar metreküplük bir doğalgaz keşfi gerçekleşti. Doğalgaz keşfi açısından bakıldığında daha da devamı olabilecek bir potansiyel mevcut. Doğalgaz’da Türkiye yüzde 98 oranında dışa bağımlı. Doğalgaz keşfinin, doğalgaz fiyatları açısından da olumlu yansımasını bekliyoruz. Türkiye açısından bakıldığında 2019 yılında 41 milyar dolarlık bir enerji ithalatı söz konusu.
Bu enerji ithalatı içinde doğal gazın payı 13 milyar dolar olarak göze çarpıyor. Türkiye’de, 2019 yılındaki doğal gaz tüketiminin 46 milyar metreküpe tekabül ettiği ve bunun da 3’te 1’inin konutlarda olduğunu unutmamamız gerekiyor. Kalan kısmın da özellikle sanayi ve elektrik başta olmak üzere enerji alanlarında kullanıldığını söylemekte fayda var. Doğal gaz ile ilgili fiyat değişimleri, hem konutlarda vatandaşların cebine yansıyacak düzeyde oluyor hem de işletmeler açısından bakıldığında önemli derecede bir maliyet kalemini oluşturuyor.”
“6 AY İÇİNDE FATURALARA YANSIYABİLİR”
Doğal gazdaki olumlu fiyat değişimlerinin yaklaşık 6 ay içinde faturalara yansımasının görüleceğini belirten Dr. İncekara sözlerine şöyle devam etti:
“Doğal gazdaki fiyat değişimleri 6 ayda, petrol fiyatları 1 haftada piyasaya yansıyor. Elektrik fiyatları ise 7 ay içinde yansıyor. Dolayısıyla doğal gazdaki fiyat değişimlerinin etkisini biz en iyi ihtimalle 6 ayda görüyoruz. Buradaki enerji için 2023 yılına kadar piyasaya kazandırılması konusunda çalışmalar olacak. İlk olarak 5 milyar dolar gibi bir rakam telaffuz ediliyor ancak bunun daha da aza indirgenebileceğine dair açıklamalar da söz konusu. Doğal gaz fiyatları açısından İstanbul’daki 1 metreküp doğal gazın fiyatı 1,5 Türk Lirası. Enerji keşfini bu rakam ile çarptığımızda 480 milyara Türk Lirasına tekabül ediyor. Bunu da dolara çevirdiğimizde yaklaşık 68 milyar dolarlık bir rakamdır. Yatırımı da bu rakamdan çıkardığımızda aslında Türkiye’nin uzun dönemli karının yaklaşık 60 milyar dolara tekabül ettiğini unutmamamız gerekiyor.”
“TÜRKİYE’NİN ÖNÜNDE DOĞALGAZ SÖZLEŞMELERİ VAR”
Türkiye’nin bu enerji keşfi ile cari fazla verecek hale gelebileceğini ifade eden Dr. İncekara, “Bu şekilde döviz çıkışı engellenecek ve cari fazla veren bir Türkiye haline gelinecek. Diğer yandan enflasyona da etkisi var. Firmaların maliyetlerini arttıran bir etken olduğu için firmaların katlanması gereken bir enflasyon maliyetini de beraberinde getiriyor. Vatandaş açısından kullanılan doğal gazın 3’te 1’inin konutlarda olması aynı zamanda faturaların yüksekliğini beraberinde getiriyor. Bu da bizim için kış döneminde daha ucuz faturalar anlamına gelecek. Vatandaşlar faturalara ne zaman yansıyacağını düşünüyorlar. Baktığınızda hemen yansıyabilir çünkü Türkiye’nin önünde önemli doğalgaz kontratları var. Rusya, İran ve Azerbaycan gibi ülkelerle doğalgaz kontratlarımız bulunmaktadır. Dolayısıyla bunlar yenilenecek ve Türkiye 2023 yılındaki bu keşfi ile masaya daha kuvvetli bir şekilde oturacak ve doğal gaz fiyatlarında yavaş yavaş düşüş izleyeceğiz. Ancak Brent Petrol fiyatı, dolar kuru, depolama, aktarım, üretim maliyetleri, sevkiyat ve lojistik doğalgaz fiyatlarını belirleyen önemli parametreler” dedi.
“TÜRKİYE’Yİ ENERJİ KONUSUNDA İHRACATÇI KONUMUNA GETİRECEK”
Çıkarılacak doğal gazın Türkiye’nin yaklaşık 7- 8 yıllık ihtiyacını karşılayacağını belirten Dr. Rahmi İncekara, “Bulunan keşif Türkiye’nin 7- 8 yıllık ihtiyacını karşılayacak. Yıllık itibariyle 46 milyar metreküplük bir kullanım var. Karadeniz’de yapılan bir keşfin Doğu Akdeniz’de de perçinlenmesi özellikle Türkiye’nin enerji konusunda dışa bağımlılığından kurtaracak ve Türkiye’yi enerji konusunda ihracatçı konumuna da getirecek” dedi.
