Dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 salgını, ülke ekonomilerini olumsuz etkilerken milyonlarca kişinin de işsiz kalmasına neden oldu. Gelişmiş ülkeler dahil birçok ülkede işsizlik oranı son yılların en yüksek seviyelerine yükselirken bu durum hükümetleri önlem almaya yönelti.
Türkiye’de ilk vakanın görüldüğü mart ayında hükümet tarafından hayata geçirilen önlem ve destek mekanizmaları, ekonomik verilerde kendini gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre nisanda işsizlik oranı 0,2 puanlık azalışla yüzde 12,8 seviyesinde gerçekleşti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 18 Mart’ta Kovid-19’un etkilerini azaltmak için “Ekonomik İstikrar Kalkanı” paketi açıklandı. İlk etapta 100 milyar lira olarak açıklanan paketle birçok sektörün KDV tevkifatı ile SGK primleri 6 ay ertelendi.
Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığının belirlediği kriterlere göre ihtiyaç sahibi ailelere yapılacak nakdi yardımlar için kaynak ayrıldı, kamu ve özel sektörde esnek ve uzaktan çalışma modelleri daha etkin hale getirildi.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİYLE DESTEK
Salgının iş gücü üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla işten çıkartma yasaklanırken, sürece kısa çalışma ödeneğiyle destek verildi. Kısa çalışma ödeneğinden nisan itibarıyla 2,6 milyon kişi yararlandı. Salgın kaynaklı gerekçelerle 27 Nisan itibarıyla kısa çalışma ödeneği için 3 milyonu aşan başvuru yapılırken, bu başvurulardan 2 milyon 591 bini kabul edildi. Bu dönemde kısa çalışma ödeneği kapsamındaki İşsizlik Sigortası Fonu’nun giderleri 723 milyon lira düzeyinde gerçekleşti.
KOBİ’lere destek olmak amacıyla “TOBB Nefes Kredisi” devreye alındı. Nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemeleri asgari 3 ay ötelendi. Kamu bankaları başta olmak üzere bankalar da bu dönemde işlerinin olumsuz etkilendiğini beyan eden esnaf ve sanatkarlar ile bireysel müşterilerine yönelik destek paketleri açıklayarak katkı verdi. Pandeminin ekonomiye olumsuz etkilerini gidermek için hayata geçirilen önlem ve destekler “işsizliğe de kalkan” oldu.
Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. İsmet Demirkol, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, nisanda işsizlik oranın yüzde 12,8’e gerilediğini anımsattı.
İşsizlik oranındaki gerilemede öncelikle sağlık, bilişim, temizlik, hijyen, savunma sanayi ve teknoloji sektörlerinde iş gücünün artmasının etkili olduğunu ifade eden Demirkol, “Diğer yandan, hükümetin salgın sürecinde işten çıkartmayı 3-6 ay süreyle yasaklaması işsizlikte gerilemeyi sağladı. Önümüzdeki yıllarda gerçek anlamda iş gücünde iyileşmenin olması için imalat, tarım ve teknoloji yatırımlarına ağırlık verilmesi lazım.” dedi.
