Yaz aylarında artan sıcaklıkla birlikte göz sağlığını tehdit eden unsurlar da çoğalıyor. Güneşin dik açılarla yeryüzüne ulaştığı Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde özellikle ultraviyole ışınlara karşı korunmasız kalmak, ilerleyen yaşlarda kalıcı göz hastalıklarına yol açabiliyor.

Mardin Artuklu Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Yakup Acet, konuyla ilgili İLKHA'ya önemli uyarılarda bulundu.

Doç. Dr. Yakup Acet, gözün güneşe karşı en savunmasız organlardan biri olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi: “Güneş, bizim için elzem bir oluşum ve canlılar için hayati. Güneş ışınlarına kontrolsüz ve aşırı bir şekilde maruz kalınması durumunda, vücudumuzda hasarlara neden olabilir. Vücudumuzda güneşe ve fazla ışıklara en çok maruz kalan organlardan biri de göz. Göz, maalesef güneş ışınlarının zararlı etkilerine karşı son derece açık bir organımız. Bu durumda özellikle ultraviyole (UV) ışınlar, göz sağlığımız açısından son derece önemli."

"Ultraviyole ışınlara maruz kalınmamalıdır"

Dışarıya belli bir koruyucu ekipmanla çıkılması gerektiğini belirten Acet, "Ultraviyole ışınları, gözümüzün ön kısmından başlayarak, gözümüzün sinir tabakası olan retinaya kadar hemen hemen tüm segmentleri, gözün hemen hemen bütün oluşumlarını etkileyebiliyor. Bunun faydalı etkileri de olabilir, zararlı etkileri de. Her ne kadar çocukların güneş ışınlarına fazla olmayan oranlarda maruz kalmalarını öneriyor olsak da, bunun belli bir düzen içinde olması lazım. Belli bir koruyucu ekipmanla dışarı çıkmalarını öneriyoruz ve doğrudan güneş ışınlarına, özellikle ultraviyole ışınlarına, maruz kalmamalarını tavsiye ediyoruz.” dedi.

Güneş ışınlarının çeşitli göz hastalıklarına neden olabileceğini belirten Acet, “Gözün, güneş ışınlarının ve ultraviyole ışınlarının gözün ön kısmında, kornea ve saydam tabakasında etkileşime neden olabiliyor. Buna tıbbi olarak ‘pterjium’ diyoruz.
Maalesef bu bölgede çok sık gördüğümüz bir hastalık. Görüş kalitesini azalttığı gibi, vücut ve göz konforunu da son derece etkileyen bir hastalık.Ayrıca gözyaşının hızlıca buharlaşmasına neden olarak aşırı bir şekilde kuruluk hissine ve yanma hissine yol açabiliyor. Gözde etkilenen bir diğer doku ise, katarakt. Güneş ışınlarının katarakt yapıcı etkisi var, bu biliniyor. Bunların dışında geri dönüşü olmayan ve kalıcı görme kusurlarına neden olan sorunlar da var. Bu hastalık, ileri yaşlarda kalıcı ve geri dönüşü olmayan hastalıklardan biridir. Her ne kadar sadece güneş ışınları suçlanmıyor olsa da, en büyük etmen olarak güneş ışınları ve ultraviyole ışınlar suçlu görülüyor.” şeklinde konuştu.

"Gözümüzün doğal bir koruyucu katmanı yok"

Sıcak havalarda serinlemek amacıyla girilen deniz ve havuzların da göz sağlığına etkileri olduğuna dikkat çeken Acet, özellikle kontakt lens kullananları uyararak, “Sıcak havaların artmasıyla birlikte vatandaşlarımız özellikle serinlemek amacıyla deniz veya havuzlara girme ihtiyacı duyuyor. Bu da doğal bir şey. Yalnız bunlara girerken dikkatli davranılması gerekiyor. Özellikle havuz sularının standartlara uygun bir şekilde klorlanması gerekiyor. Bu klor, her ne kadar mikropları öldürücü etkiye sahip olsa da, gözümüz için de aynı şekilde etkili oluyor. Çünkü gözümüzün doğal bir koruyucu katmanı yok. Klor, göze doğrudan temas ettiğinde etkilenmeye neden oluyor. Eğer standartlara uygun bir havuz varsa, girilmesinde bir sakınca yok. Ama burada da çocuk yaş gruplarında özellikle yüzücü gözlükleri takmalarını öneriyoruz. Çünkü kornea ve konjonktiva bölgesinde rahatsızlığa neden olabiliyor, yanma hissine sebep olabiliyor. Onun dışında, havuzlara girerken özellikle genç popülasyonda kontakt lens ciddi bir problem oluşturuyor. Kesinlikle kontakt lensle birlikte havuza girmelerini önermiyoruz. Havuza girmeden önce mutlaka lens solüsyonu eşliğinde lenslerini çıkarmalarını, ona göre havuza girmelerini; havuzdan çıktıktan sonra da hemen takmamalarını öneriyoruz. Gözlerini hafif ılık bir musluk suyu veya serin bir suyla iyice yıkadıktan sonra, belli bir süre geçtikten sonra kontakt lenslerini takmalarını öneriyoruz. Ama aslında, ideal olan kontakt lensle havuza hiç girmemek.” ifadelerini kaydetti.

"Aşırı güneşe maruz kaldığınızda gözlerde yanma, batma, kaşıntı gibi etkiler hemen hissedilebilir"

Acet, güneş gözlüğü kullanımının yalnızca yaz aylarında değil, yıl boyunca önemli olduğunu belirterek, “Güneş gözlükleri koruyuculuk açısından çok önemli. Özellikle bölgemiz gibi güneşi dik açıyla ve yoğun şekilde alan bölgelerde, güneşin zararlı etkileri çok daha fazla. Güneşin bu dik açılı etkisi, hem sıcaklık hem de ultraviyole ışınlarına maruz kalma açısından son derece riskli. Bu nedenle ultraviyole ışınlarını bloke edici gözlükler kullanmalarını çok önemli buluyoruz. Bu sadece yaşlılar için değil, gençler için de geçerli. Çünkü güneşin etkisi hemen ortaya çıkmayabilir. Çok aşırı bir güneşe maruz kaldığınızda yanma, batma, kaşıntı gibi etkiler hemen hissedilebilir ama daha çok yavaş yavaş, uzun vadede tahrip edici etkileri ortaya çıkıyor."

Acet, sözlerini şöyle tamamladı: "Biz bunun farkında olmuyoruz ve ancak yaşamın ileri dönemlerinde bu etkilerle karşılaşıyoruz. Bu yüzden güneş gözlüğü kullanımını kesinlikle tavsiye ediyoruz. Ama burada da bir parantez açmamız lazım. Özellikle ultraviyole ışınlarını yüzde yüz kesen ve yüzde yüz engelleyen gözlükleri öneriyoruz. Sertifikalı, kaliteli güneş gözlüklerini kullanmalarını öneriyoruz. Kalitesiz güneş gözlüklerinde ise şöyle bir sorun var: Maalesef eğer kalitesiz bir gözlük kullanırsanız, yalancı bir koruyucu etki oluşuyor. Bu da göz bebeklerinin büyümesine neden oluyor. Güneşi görmediği için göz bebeği büyüyor ve zararlı ışınların daha fazla göze ulaşmasına neden oluyor. Bu, koruyucu olmanın tam tersine, daha zararlı bir duruma yol açıyor.” (İLKHA)