• BIST 100

    10888,7%0,32
  • DOLAR

    40,69% 0,06
  • EURO

    46,99% -0,17
  • GRAM ALTIN

    4398,46% -0,27
  • Ç. ALTIN

    7043,28% -0,23

Duderya köyünün tarihçesi

02 Ekim 2022, Pazar 08:09
02 Ekim 2022, Pazar 08:09
Duderya köyünün tarihçesi
  • Dinle
  • A+
    Büyüt
  • A-
    Küçült

Duderya köyünün tarihçesi

Duderya köy merkezi; Kele Mezrası, Şikeftıya, Kulpik mezraları tarih öncesi dönemlerden beri insan topluluklarının yaşam alanı olarak benimsediği, yerleştiği, kültür ve medeniyet yarattığı, Devlet, Beylik, Mirlik kurduğu tarihi ören yerlerdir. Bu bölgelerde henüz tarihi, arkeolojik, bilimsel kazılar, araştırmalar yapılmamıştır. Bu yerler bakir tarih kültür-medeniyet alanıdır. İnsanlık tarihi bakımından çok değerli olan bu havzaların bilimsel araştırmalara açılması, kültürün tanıtılması, turizme açılması gerekir. Bu ilgisizliğe rağmen bu bölge bilimsel literatürde sıkça adındfan söz ettirmektedir. Kulp Kalesi(Kela Kulpe) Mir Muhammed ismiyle anılır. Çok sayıda mirliğe, devlete, beyliğe başkentlik etmiştir. Kulp-Kulpo-Kulpi-Kuluba isimleri uzun süre kullanılmıştır. Günümüzde halen Kulpik yerleşim yeri bir şehir harabesidir. Kulp Aşireti ismi halen kullanılır. Asur Devleti bu bölgede uzun süre hüküm sürmüştür. Kela Kulpe Asurlulara bağlı özerk bir devlettir, merkezdir. Bu bölge Kulpik, Şikeftiya, Duderya merkezden ayrı düşünülemez. Hepsi birbiriyle bağlıdır. Bu bölge maden devrini de yaşamıştır. Kale müstahkem bir kale, Kulpik mezrası pşanlı bir şehirdir.Beyaz mermerden yapılmıştır. Kilise harabeleri mevcuttur. Kaleyi besleyen gıda ambarıdır. Bu bölgeye bir dönem Hurriler ve Urartu devletleri de egemendi. Asurlular bölgede uzun süre kaldı. Bağcılığa çok önem verdiklerinden bağcılık bölgede hala mnemlidir. Kele ve Duderya’da çok çeşitli üzüm türleri mevcuttur. Başka bölgelerde bu üzüm türleri yoktur. Şarap yapımında kullanılan özel üzümler vardır. Asuriler hakimiyetinden sonra bu bölgeler Roma ve Sasani devletleri arasında sık sık yönetim değişikliği oldu. İslamiyet döneminde  Emevi, Abbasi devletleri yönetti. Ardından Kürt Mervani devleti bu bölgeye hakim oldu. Silvan, Meyafarqin Mervanilerin merkeziydi. Bu dönemde çok sayıda kültür ve medeniyet eserleri yapıldı. Yollar, köprüler, medreseler gibi. SELEHADDİNİ EYYUBİ, Meyafarqin merkez olmak üzere kaleyi ve yöresini yönetimine aldı. Bölge Moğol saldırısıyla çok tahrip oldu, yakılıp yıkıldı, yağma edildi. Mervaniler bir ara bölgedeki yetkinliğini kaybetti. Ardından Mervanilerden Mir Diyadin, Kele bölgesini alarak yöreye hakim oldu. Böylece yönetim tekrar Kürt Mervanilerinin eline geçti.   1515 yılında Osmanlı Devleti Diyarbakır’ı yönetimine aldı. Osmanlı Devleti Kürt İdrisi Bedlisi ile yaptığı anlaşma ile bölgedeki Kürt beyleri Osmanlı devletiyle dost ama bağımsız bir yönetim oldular. Yani İran’a karşı tampon bölge oldular. Şah Veled’in oğlu Ali Bey, Hüseyin Bey dönemlerinde Kulp Sancağı olarak kaldı. Kele Duderya, Kulp yönetiminin merkezi oldu. Çok sayıda köy ve nahiye Kele’ye bağlandı. Kele Miri bölgenin en muhkem kalesine sahip, en güçlü mir oldu. Uzun süre yönetimini devam ettirdi. Bugünki Kele mezrası halkı bu mirlerin torunları olarak, Kele köylüleri olarak yörede hala yaşamaktadır. Secerelerini ve menkıbelerini anlatmaktadırlar. Şeyh Ömer Duderi ve Şeyh Muhammed Duderi dönemlerinde köyün tarihçesi daha sonra yazılacaktır.

Şanlıurfa’da sahte rent a car tuzağı

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı'ndan Batı Şeria'da küstah ifadeler

MEB'den ücretsiz eğitim için yerleştirme kılavuzu

Tarım işçilerinin zorlu mücadelesi

Malatya'da apartman dairesinde yangın

Şanlıurfa’da otobüs ücretlerine yapılan zam Vatandaşın tepkisine neden oldu

BM: Gazze'de yaşananlar yürek parçalayıcı ve dayanılmaz

Memur-Sen'den kamu işverenine: Enflasyonu yenecek bir teklifle gelin

Filistinli direniş liderlerinden Abbas es-Seyyid’e zindanda saldırı

Batman Valiliği tüm kamu çalışmalarını eylem planlarına bağladı

Batman’da “Kadına El Kalkamaz” Mesajı Sokak Sokak Yayılıyor!

Gaziantep'te 17 yıl hapis cezası bulunan şahıs yakalandı

AFAD gönüllülerine saha eğitimi verildi

Bakan Şimşek: 2025’te sağlanan dış kaynak 7 milyar doları aştı

Batman Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Doktor Krizi Büyüyor!

Yahudi çeteler yardım konvoylarına saldırdı

Şantiyede demir kalıp çöktü: Bir işçi yaralı

Batman'da motosiklet ile minibüs çarpıştı: 4 kişilik aile yaralandı

Gaziantep'e 225 sağlık personeli atandı

Siyonist rejim eş zamanlı olarak iki farklı bölgede inşaat halindeki yapıları yıktı

“Terörsüz Türkiye" komisyonunun ilk toplantısı başladı

Siyonist çetelerden Mescid-i Aksa'ya yeni baskın

Çin, yedinci internet uydu grubunu uzaya gönderdi

BM: Uganda'daki mülteciler için ayrılan fon eylül ayında tükenecek

Uzmandan dış kulak enfeksiyonu uyarısı: Deniz ve havuz kabus olmasın

Batman Belediyesi'nden tapu hisse ortaklarına çağrı

Milletvekili Dinç: Karpuzlu Mahallesi'ndeki kanalizasyon sorunu sağlığı tehdit ediyor

Yemen'den Lod Havalimanı'na hipersonik füze

Devrilerek alev alan tırın sürücüsü hayatını kaybetti

Siyonist rejim ordusunda çöküş işaretleri

Yükleniyor

Haberi Sesli Oku

ŞEHİR HABERLERİ


Şanlıurfa’da sahte rent a car tuzağı

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı'ndan Batı Şeria'da küstah ifadeler

MEB'den ücretsiz eğitim için yerleştirme kılavuzu

Tarım işçilerinin zorlu mücadelesi

Malatya'da apartman dairesinde yangın

Şanlıurfa’da otobüs ücretlerine yapılan zam Vatandaşın tepkisine neden oldu

BM: Gazze'de yaşananlar yürek parçalayıcı ve dayanılmaz