Önce Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), son dönemde atılan normalleşme adımlarına bir yenisini ekledi ve swap limitlerini gevşetti. Ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaptığı konuşmada enflasyonla mücadeleye vurgu yaparak Merkez Bankası’nın her adımda yanında olacağına dikkat çekti. Tüm bunların ardından Türk Lirası’nda değer kazanımı hızlandı ve dolar 7.85 liranın altına geldi. Geçen hafta 10 lirayı aşan Euro 9.23 lirayı gördü. Yine geçen hafta 550 baz puanın üzerinde olan Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS sert şekilde geriledi ve 409 baz puana kadar indi. Öncesinde 436 puan seviyesindeydi. Borsa İstanbul’da yüzde 8’i aşan yükselişiyle bankacılık endeksi öncülüğündeki tırmanış hızlandı ve yeni rekor seviyelere ulaşıldı.
BDDK, yurtiçi bankaların yurtdışı yerleşiklerle olan döviz swap, forward, opsiyon ve diğer benzer türev işlemlerinin toplam tutarına önceden getirilen limitleri esnetti. BDDK’nın adımıyla TL satım yönünde bankaların limiti (öz kaynaklara oran olarak); 7 gün içinde vadesi dolacak işlemler için yüzde 2’den yüzde 5’e, 30 gün içinde vadesi dolacak işlemler için yüzde 5’ten yüzde 10’a, 1 yıl içinde vadesi dolacak işlemler için yüzde 20’den yüzde 30’a çıkarıldı. Analistler döviz piyasasında son zamanlarda çok azalmış olan likidite sorununa da faydası olacak olan limit gevşetilmesi hamlesinin bankaların biriken döviz varlıklarını daha rahat kullanabilmeleri anlamına da geldiğini vurguladı.
Hafta başından beri atılan adımlar ve açıklamalarda Türkiye’nin geçen hafta cuma günü 550 baz puanın üzerinde olan iflas risk primi 5 yıllık CDS’leri dün önce 436 baz puana kadar geriledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarını takiben 409 baz puana kadar inildi. Türkiye'nin dolar cinsi tahvilleri de sınırlamaları bir adım daha gevşetmesinin ardından TL'deki yükselişin desteğiyle 5 ayın zirvesine yaklaştı. Türkiye’nin 10 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 13’ün altına inerken iki yıllık gösterge tahvil faizi de yüzde 14 seviyelerine geldi.
Piyasa dostu adımlar
Deniz Yatırım Araştırma’nın raporunda yabancı yatırımcıların Türk lirasına yönelik pozisyon arttırma eğilimine girmiş olabileceklerini ve 19 Kasım PPK toplantısı öncesinde bu eğilimin hızlanmasını bekledikleri belirtildi. Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan yeni ekonomi yönetimin aldığı kararların piyasalarda iyimserlik getiren ilk açıklamalarına paralel piyasa dostu olduğunu belirtti. Erkan, 'Bankaların yabancılarla yaptıkları türev işlemler açısından rahatlama getiren bu normalleşme adımı, piyasadaki sıkışan likiditenin gevşemesi anlamında da yararlı olacaktır' dedi.
Öte yandan Merkez Bankası geleneksel yöntemli repo ihalelerini dün de sürdürdü. İhaleye 35.72 milyar lira teklif gelirken, ortalama basit faiz yüzde 14,96 oldu. Merkez Bankası 10 milyar TL fonlama sağladı. Ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinde de yükseliş sürüyor. Önceki gün itibariyle maliyet yüzde 14,29 seviyesine geldi. Ve geç likidite penceresi faiz oranı yüzde 14,75’e 46 baz puan kaldı. Merkez Bankası politika faizi olan yüzde 10,25’te artırım yapmadan ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini yüzde 14,75’e kadar çıkarabiliyor.
İki yılda yüzde 1'e kadar çekildi
BDDK swap limitlerinde sıkılaştırmayı 2018 yılındaki kur atağı sonrasında uygulamaya başlamıştı. Pandemi döneminde de bu limitlerdeki sınırlamalar artırılarak sürdü. Neredeyse iki yılın sonunda Türk bankaların yabancılarla yaptıkları para swap işlemlerinin sınırı özkaynakların yüzde 1'ine kadar düşürüldü. Bu adımlar Londra swap piyasasındaki hacimleri azalttı.
BDDK TL türev işlem sınırlamalarını bu yıl ise gevşetmeye başladı. BDDK en son eylülde sınırlamaları gevşetti. Dün limitlerin gevşetilmesi yabancıların TL lehine pozisyon almasını da kolaylaştıracak. Pazartesiden beri hem borsada hem de döviz piyasasında yabancı girişi olduğunu dile getiren analistler atılan adımları da ‘piyasa dostu’ olarak değerlendiriyor.
