İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Serpil Yazgan Akpolat, göz şaşılığı nedir, sonradan şaşılık meydana gelir mi, gelirse nereden kaynaklıdır, doğuştan veya sonradan meydana gelen şaşılıkta ilk önce ne yapılmalıdır, şaşılığın tedavisi var mıdır, her şaşılık için ameliyat gerekli mi, tedaviden sonra nelere dikkat edilmesi gerekir gibi İLKHA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Şaşılığın çocukluk ve yetişkinlik dönemlerinde farklı nedenlerle ortaya çıkabileceğini belirten Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Serpil Yazgan Akpolat, tedavide erken teşhisin çok önemli olduğunu söyledi.
"Şaşılık grubunun yaklaşık yüzde 70'ini pediatrik yaş grubu oluşturuyor"
Prof. Dr. Serpil Yazgan Akpolat, şaşılığı çocukluk çağında ve edinsel (sonradan kazanılmış) şaşılık olarak iki gruba ayırdıklarını belirterek, "Konjenital şaşılıklar yani doğuştan itibaren meydana gelen şaşılıklarda en sık etken ailevi genetik faktörler ya da yüksek refraktif kusurlardır. İçeri kaymalar çocukluk çağında en sık karşılaştığımız grup, bir de gözde dışa kaymalar mevcut. Bazı paralitik şaşılıklar konjenital yani doğuştan olabiliyor. Bu nedenle şaşılık grubunun yaklaşık yüzde 70'ini pediatrik yaş grubu oluşturuyor" dedi.
Prof. Dr. Serpil Yazgan Akpolat
"Covid-19 sonrası paralitik şaşılıklar görülmeye başlandı"
Erişkinlerde sonradan gelişen şaşılık vakalarının çeşitli nedenlerinin olduğunu belirten Prof. Dr. Akpolat, "Bazı viral hastalıklar, multipl skleroz gibi nörolojik hastalıklar ve diyabet edinsel şaşılığa yol açabiliyor. Ayrıca Covid-19 sonrası bazı hastalarda paralitik şaşılık vakaları görülmeye başlandı. Diyabetik hastalarda ise akut gelişen 6'ncı sinir paralizisi en sık karşılaştığımız edinsel şaşılık hastalık gruplarından biridir." dedi.
"Sinirin kendini onarması için 3 ila 6 ay beklemek gerekir"
Travma, diyabetik komplikasyonlar veya damar hastalıkları nedeniyle gelişen edinsel şaşılık vakalarında hemen cerrahi müdahale yapılmadığını belirten Akpolat, "Bu hastalarda sinirin kendini onarması için 3 ila 6 ay beklemek gerekir. Ancak daha uzun süre beklenmesi kasların sertleşmesine ve ameliyat başarısının düşmesine neden olabilir. Bu süreçte hastalara tek gözü kapatma, botoks tedavisi veya prizma gözlük kullanımı öneriyoruz" ifadelerini kullandı.
"Çocuklarda erken tedavi çok önemli"
Doğuştan meydana gelen şaşılıklarda erken teşhisin önemine vurgu yapan Prof. Dr. Akpolat, "Doğuştan meydana gelen şaşılıklarda ailelerin mutlaka erken dönemde göz hekimine başvurması çok önemli. Çünkü bu çocukluk çağındaki şaşılıklar masum değil, özellikle kayan göz tek taraflı ise o gözde göz tembelliği ortaya çıkıyor. Şaşılık vaktinde müdahale edilmezse göz tembelliği çocuklarda kaçınılmaz bir sonuç oluyor. Çocuklarda belli bir yaşa kadar tedavisi mümkün, ancak 8 yaşından sonra göz tembelliğinin herhangi bir tedavisi yok" dedi.
"Ameliyat sonrası gözün travmadan uzak kalması gerekmekte"
Şaşılık ameliyatlarının lazerle yapılmadığını ve genel anestezi altında gerçekleştirildiğini belirten Prof. Dr. Akpolat, "Şaşılık ameliyatları lazerle yapılmaz, tamamen kesme, biçme ve matematik olayı. Ameliyat öncesi doğru bir ölçüm yaparak hastayı mutlu edebiliriz. Yanlış ölçüm yaparsak ameliyat sonrası mutsuz olabilir. Tek kas ise yarım saat, 2 kas ise yaklaşık 1 saat süren ameliyatlar. Ameliyat sonrası gözün travmadan uzak kalması gerekmekte, bu sebeple çocukların top oynaması ertelenebilir, erişkin hastalar ise ağır işlerden bir süre uzak durmalıdır." ifadelerini kullandı.
"Yukarı baktıran 2 kasında yetmezlik bulunan 5 yaşındaki hastamıza başarılı ameliyat uyguladık"
Prof. Dr. Akpolat, 5 yaşındaki bir hastada uyguladıkları double elevator palsy ameliyatını anlatarak, "Bu hastamız 5 yaşında hem pitozis var hem de yukarı baktıran 2 kasında yetmezlik mevcut. Göz aşağı bakabiliyor ama yukarı hiç bakamıyor. Bu hastalarda yukarı baktıran kaslar fonksiyonel olmadığı için antagonist kas alt rektus kası gözü aşağı doğru çekiyor. Bu hastanın hem bir miktar yukarı bakışını rahatlatmak hem de gözün aşağı çekilmesini önlemek için alt rektus kasını yaklaşık 5 milimetre geriletme ameliyatı uyguladık. Ameliyat başarıyla gerçekleşti. Hem estetik hem de görme yetisini kazandıran bir ameliyat oldu." dedi.
"Bölgenin merkezi konumundayız"
Turgut Özal Tıp Merkezi'nin Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin birçok ilinin şaşılık merkezi konumunda olduğunu belirten Akpolat, "Hasta yoğunluğumuz çok fazla. Doğu Anadolu Bölgesi'nin hatta Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin bazı illerinin şaşılık merkezi konumundayız" ifadelerini kullandı. (İLKHA)
