Salgın sebebi ile duraklayan piyasalarda normale dönüş adımları başladı. Hareketlilik her geçen gün artış gösterirken, 1 Haziran itibariyle adım atılan ‘yeni normal’ sürecinde kurulan-kapanan şirket sayısı büyük artış gösterdi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından açıklanan rakamlara göre kurulan şirket sayısı, haziranda bir önceki aya göre yüzde 179,12 artarak 9 bin 596’ya yükseldi. Aynı dönemde kapanan şirket sayısı da yüzde 116,76 artışla bin 112 oldu. Mayısta kapanan şirket sayısı 513 idi. Haziranda geçen yılın aynı ayına göre ise kurulan şirket sayısı yüzde 109,34, kapanan şirket sayısı yüzde 55,09 arttı.
KOOPERATİF YÜZDE 200 ARTTI
Haziran ayında kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 112,96 artış gösterirken, kooperatif sayısında ise artış yüzde 200’ü buldu. Aynı dönemde kapanan kooperatif sayısı yüzde 350, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 16,18 arttı. Haziranda geçen yılın aynı ayına göre kurulan şirket sayısı yüzde 109,34, kooperatif sayısı yüzde 115,79, gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 194,61 artış kaydetti. Bu dönemde kapanan şirket sayısında yüzde 55,09, gerçek kişi ticari işletme sayısında yüzde 62,38 artış, kooperatif sayısında yüzde 53,85 azalış gerçekleşti.
TÜRKİYE’NİN ÇIKIŞI NASIL OLACAK?
Koronavirüsün ekonomi üzerine etkilerine değinen Dr. M. Levent Yılmaz, ise Türkiye’nin pandemi süresince ekonomide yaşadığı sıkıntılara ilişkin ekonomi yönetiminin aldığı tedbirler ve uyguladığı politikaların olumlu etkileri bazı göstergelere yansımaya başladığını vurgulayarak “Örneğin geçen haftalarda açıklanan Tüketici Güven Endeksi verisi Haziran’da 62,6’ya yükseldi. Sanayi üretimi Mayıs ayında aylık bazda yüzde 17,4 oranında arttı ve inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi aynı dönemde yüzde 12,5 yükseldi. Bu veriler Türkiye’nin pandemi sürecinin ekonomideki etkilerinden “V” şeklinde bir çıkışı başarabileceğine dair beklentileri artırıyor.” dedi.
ŞİRKET VE KOOPERATİFLERİN ÜÇTE BİRİ İSTANBUL’DA
Söz konusu ayda kurulan toplam 9 bin 719 şirket ve kooperatifin yüzde 85,21’ini limited şirket, yüzde 13,5’ini anonim şirket, yüzde 1,27’sini ise kooperatifler oluşturdu. Şirket ve kooperatiflerin yüzde 36,22’si İstanbul’da, yüzde 9,14’ü Ankara’da, yüzde 5,47’si İzmir’de kuruldu. Haziranda tüm illerde şirket kuruluşu gerçekleşti. Geçen ay kurulan şirket ve kooperatiflerin 3 bin 555’i ticaret, bin 558’i imalat ve bin 155’i inşaat sektöründe yer aldı. Kurulan gerçek kişi ticari işletmelerinin bin 258’i toptan ve perakende ticaret motorlu taşıtların ve motosikletlerin onarımı, 807’si inşaat, 440’ı imalat sektöründe faaliyet göstermek üzere çalışmalarına başladı.
YABANCI ŞİRKETLERİN ÇOĞU TÜRK ORTAKLI
Haziranda kapanan şirket ve kooperatiflerden 361’inin toptan ve perakende ticaret, motorlu taşıtların ve motosikletlerin onarımı, 151’inin inşaat, 128’inin imalat sektöründe olduğu kayıtlara geçti.Bu dönemde kapanan gerçek kişi ticari işletmelerinin 623’ünün toptan ve perakende ticaret, motorlu taşıtların ve motosikletlerin onarımı, 220’sinin inşaat, 204’ünün ulaştırma ve depolama sektöründe faaliyet gösterdiği belirlendi. Haziranda 123 kooperatif kurulurken bunların 56’sı konut yapı, 24’ü işletme, 13’ü tarımsal kalkınma kooperatifi olarak iş başı yaptı. Geçen ay kurulan 619 yabancı ortak sermayeli şirketten 389’u Türkiye, 47’si İran, 23’ü Suriye ortaklı olarak kuruldu. İş başı yapan yabancı ortak sermayeli şirketlerin 48’inin anonim, 571’inin limited şirket statüsünde faaliyet gösterdiği görüldü.
TÜKETİM NORMALE DÖNDÜ
Türkiye’de akaryakıt satışları, normalleşme süreci ve iç turizmdeki hareketlenmenin etkisiyle salgın öncesi seviyeyi yakaladı. Türkiye’de günlük ortalama 55 milyon litre motorin satışı gerçekleştirilirken, bu miktar salgın sürecinde özellikle sokağa çıkma kısıtlamasının uygulandığı günlerde 8 milyon litreye kadar geriledi. Benzin satışları ise 1 milyon litreye kadar düştü. Normalleşme süreciyle 1 Haziran’da 64 milyon litre motorin satıldı. Benzinde ise 9,3 milyon litreye ulaştı. Motorin satışları, 1 Haziran-12 Temmuz döneminde günlük ortalama 60 milyon litre, benzin satışları da günlük ortalama 10 milyon litreye yükseldi. Günlük en yüksek motorin satışı 77,6 milyon litre, en yüksek benzin satışı da 13,5 milyon litre ile 8 Haziran’da görüldü.
