Türkiye İstatistik Kurumunun 2009-2019 dönemini kapsayan KOBİ İstatistikleri Raporu’ndan derlenen bilgilere göre, 2009’da 2 milyon 625 bin olan KOBİ girişim sayısı, 2019’da 3 milyon 221 bine çıktı. Ölçek dağılımına bakıldığında KOBİ’lerin 2 milyon 979 binini mikro, 208 binini küçük ve 34 binini orta ölçekli girişimler oluşturdu.

KOBİ’lerin içinde 2019 itibarıyla mikro işletmelerin oranı yüzde 92,5, küçük işletmelerin oranı yüzde 6,4 ve orta ölçekli işletmelerin oranı yüzde 1,1 olarak belirlenirken, KOBİ’lerin ülkedeki tüm girişimler içindeki payı yüzde 99,8 olarak hesaplandı.

Bu dönemde, imalat sektöründe büyük ölçekli girişim sayısı dalgalı seyir izlerken, KOBİ sayısı düzenli olarak arttı. İmalat sektöründe faaliyet gösteren KOBİ sayısı 2009’da 319 bin 408 iken, 2019’da 400 bin 352’ye çıktı.

İnşaat sektöründe de 2009’da 134 bin 310 olan KOBİ sayısı, 2019’da 224 bin 161 olarak kayıtlara geçti. Aynı dönemde, mikro, küçük ve orta ölçekli işletme sayısı toptan ve perakende ticaret sektöründe 1 milyon 57 binden 1 milyon 168 bine, diğer sektörlerde de 1 milyon 115 binden 1 milyon 428 bine yükseldi.

KOBİ sayısında İstanbul birinci, Bayburt sonuncu

KOBİ’lerin illere göre dağılımı incelendiğinde, en fazla girişim merkezinin bulunduğu iller arasında 797 bin 302 ile İstanbul ilk sırada yer aldı. Bu ili Ankara 235 bin 552, İzmir 204 bin 822, Antalya 133 bin 644 ve Bursa 129 bin 83 girişim sayısıyla takip etti.

En az sayıda girişim merkezinin bulunduğu iller, 2 bin 313 girişimle Bayburt, 2 bin 522 girişimle Ardahan, 2 bin 702 girişimle Tunceli, 3 bin 587 girişimle Gümüşhane ve 3 bin 936 girişimle Hakkari olarak sıralandı.

Yıllık ciro 4,5 trilyonu aştı

İşletmelerin ciro değerlerine bakıldığında, 2009’da 909 milyar lira seviyesinde bulunan KOBİ’lerin cirosunda, KOBİ büyüklük gruplarını belirleyen yönetmeliğin değişmesiyle 2018’de bir kırılma gerçekleşti. 2018’de 4 trilyon liraya yükselen KOBİ’lerin cirosu, 2019’da da 4 trilyon 507 milyar liraya çıktı. KOBİ’lerin en yüksek ciro değerine ulaştığı sektör yaklaşık 2,4 trilyon lirayla toptan ve perakende ticaret olurken, bu sektörü 906 milyon lirayla imalat, 854 milyar lirayla diğer sektörler ve 380 milyar lirayla inşaat izledi.

İşletme büyüklüğüne göre incelendiğinde ise KOBİ’lerde en fazla ciroyu yüzde 38,5 ile küçük ölçekli, yüzde 37,9 ile orta ölçekli ve yüzde 23,6 ile mikro ölçekli girişimler kaydetti.

Çalışan sayısı arttı

KOBİ’lerde çalışan sayısı 2009’da 7 milyon 650 bin iken, 2019 yılında 11 milyon 329 bine ulaştı. Bunların 5 milyon 620 bininin mikro, 3 milyon 111 bininin küçük ve 2 milyon 598 bininin orta ölçekli girişimlerde çalıştığı görüldü.

Bu dönemde, KOBİ’lerde toptan ve perakende sektöründe çalışan sayısı 3 milyon 108 bin, imalat sektöründe 2 milyon 573 bin ve inşaat sektöründe 1 milyon 195 bine yükseldi. Diğer sektörlerdeki KOBİ’lerde çalışan sayısının da 2019’da 4 milyon 454 bin olduğu belirlendi.

Türkiye’de 2019’da KOBİ’lerde çalışanların oranı yüzde 72,4, büyük işletmelerde çalışanların oranıysa yüzde 27,6 oldu.