Türkiye elektrik için taşı sıkıp suyunu çıkardı: Çeşitlilik arz güvenliği sağladı

Vatandaşın üzerindeki elektrik faturası yükünün hafifletilmesine yönelik çalışmalar sürerken, son olarak esnafa kademeli tarife ile ilgili alternatifler üzerinde de duruluyor.

Daha önce meskende 5 kilovattan 7 kilovata çıkarılan günlük tüketim limitinin de 8 kilovata çıkarılmasının üzerinde duruluyor. Günlük limitin 30 gün üzerinden 8 kilovata yükseltilmesi halinde 210 kilovatlık sınır 240 kilovata çıkmış olacak.

ELEKTRİK ÜRETİMİMİZ ÜÇ KATINA ÇIKTI

Tüketicinin önemli gündem maddelerinden biri olan elektrikte Türkiye son 20 yılda üretimini üç kat artırdı. Dünyanın yaşadığı enerji darboğazına karşın Türkiye, üretimini çeşitlendirdiği için elektrikte büyük bir arz güvenliğine sahip. Son 20 yılda elektrikteki kurulu gücünü 31 bin 846 megavattan 99 bin 820 bin megavata çıkaran Türkiye; doğal gaz, güneş ve rüzgar gibi yeni alanlara yönelerek hem temiz enerjiye kavuştu hem de üretimi yerli kaynaklarla çeşitlendirdi.

TEMİZ VE YERLİ ENERJİ

Enerji Bakanlığı’nın verilerine göre Türkiye bugün sahip olduğu 99 bin 820 megavat kurulu gücün yüzde 31,5’i hidrolik, yüzde 25,6’sı doğal gaz, yüzde 20,4’ü kömür, yüzde 10,6’sı rüzgar, yüzde 7,8’i güneş ve yüzde 3,7’si ise biyokütle ve jeotermal oluşturuyor. Türkiye’nin toplam enerji kurulu gücü içindeki yenilenebilir kaynakların payı yüzde 53,7’ye çıkarken, yerli kurulu güz oranı ise yüzde 65’iş aştı.

ELEKTRİKTE TARİFELERİ DEVLET BELİRLİYOR

Türkiye’ne hem tüketim birim fiyatlarını hem de dağıtım şirketlerinin kar marjlarını Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) belirliyor. Devletin belirlediği tarifeler dışında şirketler kendi inisiyatifleri ile faturalarda oynama imkânı yok. Görevli Tedarik Şirketleri’nin nihai tüketicilere yaptığı elektrik satışının sadece yüzde 20’sini Elektrik Üretim Anonim Şirketi’nden (EÜAŞ) alıyor.

Şirketler elektriğin yüzde 80’lik kısmını ise serbest piyasadan temin ediyor. Başka bir ifadeyle tedarik şirketleri şebekeye verdikleri 125 milyar kilovat/saat elektriğin 25 milyar kilovat/saatlik kısmını kamu şirketi olan EÜAŞ’tan alırken, 100 milyar kilovat/saatlik kısmını ise serbest piyasadan temin ediyor.

Devletin görevli tedarik şirketlerine elektrik satış fiyatı vergi hariç 31,8 kuruştan oluşuyor. Şirketlerin piyasadan aldıkları elektriğin birim fiyatı ise 1 lira 50 kuruşta seyrediyor. Şirketlerin ortalama alım fiyatı ise kilovat/saat başına bir lira 25 kuruşa tekabül ediyor.

NET KÂR MARJI %2,35 İLE SINIRLI

Elektrik dağıtımında satış fiyatı ve net kâr marjı EPDK tarafından belirleniyor. 2021-2025 dönemi için ‘Net Kar Marjı’ ise yüzde 2,38 olarak belirlendi. Kamuoyunda oluşturulan algının aksine 32 kuruşa elektrik satın alınarak astronomik düzeyde kar elde edilmesi kesinlikle söz konusu değil.

EN UCUZU HANELERDE

Elektrik fiyatları 2022 yılı için şu şekilde; sanayide 1 lira 75 kuruş/kWh, ticarethanede 2 lira 74 kuruş/kWh, hanelerde ise kademeli tarifede 210 kilovata kadar 1 lira 37 kuruş/kWh ve 210 kilovat üzerinde 2 lira 6 kuruş/kWh.