Hukuku uygulamak devletin görevidir. Ama hakaret etmek devletin dili olamaz.
Batman’da son günlerde yaşanan “hobi bahçeleri yıkımı” meselesi, yalnızca bir imar sorunu olmaktan çıktı; devlet-vatandaş ilişkisini, kamu otoritesinin üslubunu ve adalet anlayışını sorgulatan bir meseleye dönüştü.
Öncelikle şunun altını çizelim: Vatandaş, bilerek ya da bilmeyerek hukuka aykırı bir eylemde bulunabilir. Bu tür durumlarda devletin görevi açıktır: Suçu önlemek, işlenmişse soruşturmak, yargıya taşımak ve gerekiyorsa idari yaptırımlar uygulamaktır. Burada kimsenin bir itirazı yok.
Ama sorun, işin bu noktasında başlıyor.
Hakaret Devletin Dili Olamaz
Hiçbir kamu görevlisi, hele ki bir vali, vatandaşına –suç işlemiş dahi olsa– hakaret edemez. “Sahtekâr, düzenbaz, şeref ve haysiyetten yoksun” gibi sözler devletin dili değildir, olmamalıdır. Yargı bile sanığa hakaret etmezken, yürütmenin temsilcisinin böyle bir dil kullanması kabul edilemez.
Devletin büyüklüğü, vatandaşa bağırmakla, hakaret etmekle değil; soğukkanlılıkla kanunu uygulamakla ölçülür. Vatandaşı azarlayan bir otorite, kendi gücünü küçültür.
Peki, Hiç Mi Kamu Kurumları Yanlış Yapmıyor?
Vatandaş kaçak yapı yapıyor, tamam. Peki ya kamu kurumları? İhale süreçleri, imar düzenlemeleri, denetimler… Hiç mi usulsüzlük yapılmıyor? Hiç mi yanlış işlem olmuyor? O zaman vali bey neden aynı sert sözleri kurumların başındaki yöneticiler için sarf etmiyor?
Halkın gözünde devletin meşruiyetini zedeleyen şey, çifte standarttır. Vatandaşa farklı, kurumlara farklı muamele… İşte bu, en çok da adalet duygusunu yaralar.
Yıkmak Kolaydır, İnşa Etmek Zordur
Bir yapıyı yıkmak kolaydır. Bir sözle, bir kararla, bir kepçeyle yok edersiniz. Ama devlet ile vatandaş arasındaki güveni inşa etmek çok zordur. İşte asıl mesele de burada yatıyor.
Batman’ın ihtiyacı olan şey, vatandaşa hakaret eden bir dil değil; kanunu adil şekilde uygulayan, herkese aynı mesafede duran, vatandaşını anlamaya çalışan bir otoritedir.
Vali bey de şunu unutmamalı: Devlet, vatandaşına tepeden bakan değil, elinden tutup yol gösterendir.