Dövize endeksli mevduat sistemi nasıl işleyecek?

Cumhurbaşkanı Erdoğan, kurdaki yükselişten kaynaklanan kaygılarını gidermek isteyen vatandaşlara yeni bir finansal alternatif sunulacağını duyurdu. Erdoğan, “Bundan sonra hiçbir vatandaşımızın ‘kur daha yüksek olacak’ diye mevduatını Türk lirasından dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak” dedi. Peki torba yasaya eklenmesi beklenen dövize endeksli yeni mevduat sistemi ne zaman yaşama geçecek ve nasıl işleyecek? Dünya Gazetesi yazarı Abdullah Tolu ntv.com.tr’ye anlattı.

“TORBA YASAYA EKLENMESİ BEKLENİYOR”

Dünya Gazetesi yazarı Yeminli Mali Müşavir Abdullah Tolu, sistemin hayata geçirilmesi için gereken yasal düzenlemenin, bu hafta Meclis’te görüşülecek torba yasaya eklenmesinin beklendiğini söyledi.

NASIL İŞLEYECEK?   

Tolu, dövize endeksli yeni mevduat sisteminin nasıl işleyeceğini şöyle anlattı: “Sistemin detayları henüz belli değil, ancak şu şekilde işlemesi öngörülüyor: Bankalarda dövize endeksli hesap açılacak. Hesap açılış tarihi ile vade bitim tarihine bakılarak kur esas alınacak. Ana paraya aylık mevduat getirisi hesaplanacak, bu rakam kur farkından aşağı ise herhangi bir ekleme yapılmayacak. Ancak, ana paranın getirisi kur farkı ile oluşacak rakamdan düşük ise aradaki farkı Hazine karşılayacak. Paranan hesaba yatırıldığı tarih ile vadenin bittiği tarih arasındaki kur getirisi hesap edilerek, aylık faiz getirisi eklenmiş mevduatın üstüne bu fark yatırılacak. Ödenecek bu fark gelir vergisi stopajına da tabi olmayacak.

MEVDUAT GETİRİSİ NASIL HESAPLANACAK?

Dövize endeksli mevduat yöntemi için örnek vermek gerekirse, bankaya 100.000 TL’lik dövize endeksli hesap açıldığını varsayalım. Bu 32 günlük hesabın getirisi 2 bin TL olsun. Sisteme göre, hesabın açıldığı tarihte kura bakılacak ve daha sonra 32 gün sonra yeniden kura bakılacak. 100.000 bin TL vade sonunda stopaj kesintisi de olmadığı için 102.000 TL olarak ele alınacak. Aynı anda, 100.000 TL dövizde olsa, 32 sonra gün getirisine bakılacak. Döviz olarak getirisi 2 bin TL’nin altında ise hesap sahibine herhangi bir ödeme yapılmayacak. Hesap sahibinin 102.000 TL’si olacak. Ancak döviz getirisi örneğin 2.500 TL olarak gerçekleşmişse, aradaki 500 TL hesap sahibine ödenecek, yani 102.500 TL para dönüşü olacak.”

“RİSKİ TAMAMEN DEVLET ÜSTLENİYOR”

Bu sistemde kur riskini tamamen devletin üstlendiğini dile getiren Dünya Gazetesi yazarı, “Bu şekilde dövize endeksli mevduat hesabı açanlar kur düşüşüne karşı korunuyor, kur artışında ise bir gelir elde ediyorlar. Kısa vadede kurları aşağı getirebilecek bir düzenleme. Başarılı olacağını düşünüyorum” dedi.

“İHRACATÇIYA İLERİ VADELİ KUR RAKAMI TİCARETİ RAHATLATIR”

Tolu, düzenleme kapsamında ihracatçı firmalara doğrudan Merkez Bankası aracılığıyla ileri vadeli kur rakamı verilmesi için ise “Bu ticaretin önemli ölçüde rahatlatır, çünkü şu an kimse kurlardaki oynaklık nedeniyle satış yapılmıyırdu. Bu karar ile ihracatçı rahatlar. Benzer bir karar ithalat için bekleniyordu fakat olumlu bakılmıyordu” dedi.