Hastalıklarda tedavi aşaması ‘bir’ başarıdır ancak o hastalıktan korunmak ‘iki’ başarı sayılmalıdır. Korunma felsefesinin farkındalığı ile toplum sağlığı ve ülke ekonomisi önemli faydalar görecektir.
Aşı, hepatit B’den korunmada çok önemli bir yöntemdir. İlk aşı lisansı 1982 yılında alınmıştır. Annesi hepatit B taşıyıcısı olan ve doğumda yeterli bağışıklama yapılmayan bebeklerde, yeni doğanlarda ve çocuklarda hepatit B bulaşından korunmada tüm dünyada öncelik verilen yöntem aşılamadır. 1997 yılından itibaren tüm ülkelerde doğumdan itibaren HBV aşısı uygulaması rutine binmiştir. Üç seri doz aşı uygulaması yüksek etkin ve güvenlidir. Hepatit B aşısı inaktive (ölü) bir aşıdır; erişkinlerde kola (deltoid kası), bebeklerde ise bacağın uyluk kısmına kas içine uygulanır. Önemli bir yan etkisi yoktur.
T.C. Sağlık Bakanlığının 30.11.2006 tarihli “Genişletilmiş Bağışıklama Programı
Genelgesi” hepatit B aşılaması için bilimsel verilere uygun, toplum aşılaması için son
derecede yeterli bir aşılama programı getirmektedir.
Yeni doğan aşılaması: Her yeni doğan ilk 12 saat içinde aşılanmalıdır. Aşı bacak kası içine yapılır. Anne HBsAg taşıyıcısı ise aşı ile birlikte HBIG (serum) yapılması koruyuculuğu
oranında artırır. Yapılması tavsiye edilir. Standart aşılama 0, 1. ve 6. aylarda aşılama şeklindedir. Prematürelerde (erken doğan veya ağırlık 2000 gramın altında) doğar doğmaz aşılama yapılır, ama bu aşıdan 1 ay sonra yeniden aşılamaya başlanıyor gibi aşılama yapılır.
18 yaşına kadar bütün bireyler, eğer aşılanmamışsa aşılanmalıdır.
Erişkinlerde aşılama, kişi risk grubunda değilse isteğe bağlıdır.
Ailede hepatit B taşıyıcılığı yoksa çocuklarda kanda hepatit belirteçlerine bakmadan aşılama yapılmalıdır.
Erişkinlerde aşılama öncesi kan testi (HbsAg ve Anti-HBs) bakılmalıdır.
Aşılamadan sonra anti-HBs bakılmasına gerek yoktur. Bağışıklık sistemi baskılı olanlarda ve hemodiyaliz hastalarında bakılmalıdır. Anti-HBs titresi >10 Ü ise koruma yeterlidir.
Aşı kas içine olarak uygulanır. İntradermal (deri içi) uygulamalara gerek yoktur.
Mevcut aşılar arasında koruyuculuk bakımından fark yoktur.
Bir marka ile aşılamaya başlandığında diğer markayla devam edilebilir.
Birinci ve ikinci aşı arasında en az 4 hafta, 1. ve 3. doz arasında minimum 2-3 ay süre bulunmalıdır.
Eğer iki aşıdan sonra diğer aşı yapılmamış olursa, kişi görüldüğünde tek doz aşı yapılması yeterlidir.
Eğer birinci aşıdan sonra aşılama devam etmez ise aradan 3 ay geçtikten sonra aşılamaya baştan başlanır.
Aşıya bağlı sadece hafif dereceli ateş yükselmesi dışında yan etki yoktur.
Hepatit A aşısıyla kombine hepatit B aşısının 6 ay ara ile yapılması tekli hepatit B aşısı ile aynı oranda koruyuculuk sağlamaktadır.
Aşıya düşük yanıtlı (yeterli antikor titresi sağlanamayan) bireyler için risk gurupları şunlardır: 50 yaştan büyük olmak, erkek cinsiyet, sigara içmek, obezite, kalçaya aşı uygulaması, kronik karaciğer hastalığı, AİDS, organ nakil hastaları, aşıya uyum, belli doku tipine sahip olmak. Aşılanmaya rağmen bağışıklık sağlanamayan kişilere yüksek doz (çift doz) aşı veya diğer medikal yöntemler uygulanır.